De corona-lockdown gaf mij onverwachts de kans om de klassieker Mysticism van Evelyn Underhill te vertalen. Het boek heeft mij geholpen om de ‘moeilijke’ mystici te verstaan. Mijn vertaling verschijnt dit najaar bij uitgeverij Skandalon onder de titel Mystiek, hoe God werkt in de mens. Het werk zette begin vorige eeuw in één klap mystiek op de kaart als de diepe essentie van alle geloof en spiritualiteit.
Door: Jean-Jacques Suurmond | Foto: Evelyn Underhill
Op het eerste gezicht lijkt mystiek een bonte verzameling ervaringen te zijn, zonder lijn of logica. Maar aan de hand van de grote mystici laat Underhill zien dat de godservaring een herkenbare structuur heeft: de fasen van de mystieke weg. Die weg leidt ons uit illusies naar een leven in de werkelijkheid – en daarmee naar zelfverwerkelijking in de beste zin van het woord. In onze tijd vol nepnieuws en complottheorieën maakt dit het boek bijzonder actueel. Ook mystici uit de islamitische en hindoewereld komen aan bod, eveneens als kunst. Underhill kon moeilijk anders, want het was door het zien van de oude Italiaanse meesters dat ze, tot haar eigen verbazing, een christen werd.
Haar boek nodigt uit tot spirituele groei. Daarin kunnen onbekende kanten van onze persoonlijkheid tot ontwikkeling komen, wat soms leidt tot opmerkelijke verschijnselen als stemmen, visioenen en automatisch schrijven. Maar voor echte mystici gaat het daar niet om: alles draait om de liefde – zelfs wanneer die meer als een vijand dan een vriend ervaren wordt.
Evelyn Underhills Mystiek inspireerde bekende schrijvers als C.S. Lewis, de dichter T.S. Eliot en de monnik Thomas Merton. In de Engelstalige wereld geldt het als een standaardwerk en wordt het nog steeds veel gebruikt in cursussen over spiritualiteit en mystiek. Voor deze eerste Nederlandse vertaling heb ik het boek bij de tijd gebracht door inzichten toe te voegen van moderne mystici als Etty Hillesum, Simone Weil, Titus Brandsma, Dag Hammarskjöld, Thomas Merton en Christian Wiman. Want mystiek veroudert niet maar is altijd actueel, wat misschien iets over haar eeuwige herkomst zegt.
Voor meer informatie over het boek: klik hier.
Jean-Jacques Suurmond heeft een praktijk in coaching en supervisie. Voor meer informatie: www.jean-jacquessuurmond.nl.
De foto is niet van Evelyn Underhill maar van Lucy Menzies, een vriendin en eveneens een bekende schrijfster over mystiek.