’t Is geboren een goddelijk kind

De kenners van dit kinderkerstlied zullen meteen gezien hebben dat ik een woord gewijzigd heb. We zingen altijd over HET goddelijke kind. Ik kies bewust voor EEN. Wat mij betreft is elk kind dat wordt geboren goddelijk, niet minder dan Jezus. Ik betoog dat in de vorm van een brief aan ons pas geboren, achtste kleinkind: Pablo Agustin Jansen Ruiz.

Door: Wim Jansen | Foto boven: Pixabay | Foto onder: Wim Jansen

Lieve Pablo Agustin,

welkom in deze wereld! De wereld van de lockdown. Ik weet niet of je dit had verwacht. Maar dan weet je in ieder geval meteen dat het hier vaak hommeles is. Wen er maar aan. Net zoals in de tijd dat Jezus geboren werd overigens. Zijn geboortefeest vieren we binnenkort. Ook toen was de wereld in rep en roer. Hele volksstammen op drift omdat het gezag een volkstelling had gepland. En ja, dan gaan de mensen.
Jouw gezag nu telt het volk ook… maar wil juist liever dat iedereen thuis blijft. En dat doen we dan maar. Jouw oma en oom uit Chili kunnen daarom niet komen. Ze zijn er spijtig genoeg niet bij. Zo leer je dat er altijd over ons wordt beschikt van hogerhand.

Van een engelenschare die jou toezingt zal niet veel terecht komen. Er mogen er maar drie. Herders misschien, hoewel je nooit weet welke virussen hun schapen dragen. Wijzen uit het oosten, dat zou kunnen qua aantal (volgens de legende) maar ik vrees dat ze uit een rood gebied komen.    

Nee, je zult het met ons moeten doen, Pablo. Je dolgelukkige ouders en je grote zus van net geen vier, je opa en oma Nederland, je ooms en tantes en neefjes en nichtjes. Om beurten, dat wel! Maar daar ga jij vast niet veel van merken. Je doet gewoon wat er van je verwacht wordt: slapen, huilen, poepen, drinken bij je mama, tevreden geluidjes maken.
Je leeft nog zo lekker biologisch. Je bent er niet minder goddelijk om.

Hoe ik er bij kom dat je goddelijk bent? En waarom ik die kwalificatie niet alleen voor Jezus wil reserveren? Ik zal je niet meteen lastig vallen met theologische disputen. Ik hoop dat die je bespaard blijven, want wat hebben ze soms een ellende aangericht. Ik zal heel dicht bij jouw lijfje, bij jouw wezen blijven.

Als ik jouw minieme handjes zie tasten naar houvast aan je moeders borst, je ogen zie zoeken naar andere ogen, je hoor schreeuwen om leeftocht, ja, ik kan het niet helpen, dan zie ik daarin God.
Als ik zie hoe ongelooflijk kwetsbaar je bent, hoezeer je afhankelijk bent van onze zorg, hoe je je aan ons uitlevert met al wat je hebt, hoe je je aan ons toevertrouwt, dan kan ik niet anders dan daarin God zien.
Je kwetsbaarheid roept het aller teerste en edelste in de menselijke geest wakker: liefde – God dus.

En je bent zo wonderschoon, Pablo. Ook al lijk je nu nog een beetje op een gerimpeld, oud mannetje. Het is zo wonderschoon, die bewegende vingertjes, dat ademen, wat zo nieuw voor je moet zijn, je niet te missen mannelijkheid, je ogen, donkere indiaanse ogen (denk ik, want dat kun je nu nog niet zien, maar je zus heeft ze).
Je bent net zo mooi als het prille, bescheiden licht van een decembermorgen. Je bent net zo mooi als God.

Een klein stukje theologie. Dat kun jij wel hebben, Pablo, want je zult toch minstens iets van mijn genen hebben?
Ik denk niet dat God Jezus naar de aarde heeft gestuurd om alle mensen goddelijk te maken (zoals ik laatst in een kerkblad las). Nee, ik denk dat Jezus is gekomen, juist om te laten zien dat we goddelijk zijn. Jezus heeft niet iets nieuws gebracht, nee, Jezus heeft alleen maar laten zien wat er al was: God in alles.

Ook de slechteriken? Dit even voor je ouders en alle volwassenen. Er is een prachtig verhaal van Roald Dahl. Hij vertelt daarin over de geboorte van Hitler. Hoeveel moeite zijn ouders hebben gedaan om dat kind te krijgen. Dat ze hemel en aarde hebben bewogen en uiteindelijk dolgelukkig waren met hun lieve baby en hem Adolf noemden.
Ook een goddelijk kind?    

Lieve Pablo, we kunnen jou maken en breken. In mijn werk heb ik veel kinderen en jongeren gebroken zien worden. Ik heb veel ouders meegemaakt die hun kind verwaarloosden of zelfs geestelijk hebben mishandeld. Dat is het meest verschrikkelijke wat er is. Als kind ben je weerloos en onbeschreven. Het is een kleine moeite om je helemaal kapot te maken.
Zo is het precies met God. Ieder mens draagt God in zich, daarom is ieder mens goddelijk, maar heel veel mensen maken God in zichzelf hartstikke dood. Of ze laten haar doodmaken.
Ik vrees dat dat met de kleine Adolf is gebeurd.  

Tenslotte je namen, Pablo Agustin Jansen Ruiz. In de cultuur van je Chileense moeder mag ook haar achternaam volop mee klinken. Vandaar. Jansens zijn er genoeg, maar Jansen Ruiz… Geen gekke voetballernaam, toch? Hoewel, dominee Jansen Ruiz klinkt ook niet verkeerd. 

En dan Pablo, net als Paulus in de bijbel betekent dat: gering. En Agustin: verheven. Dat is precies de mens: gering en verheven. Die paradox hebben je ouders je in je naam meegegeven:
Gering in je o zo broze kwetsbaarheid.
Verheven in je goddelijkheid. 

Over Wim Jansen
Wim Jansen (1950) is theoloog, schrijver en dichter, aan christendom en religie voorbij – en uitgekomen bij de mystiek van de Liefde. Hij is emeritus predikant van Vrijzinnig Delft en de Vrijzinnige Koorkerkgemeenschap in Middelburg en was ook lange tijd werkzaam in het onderwijs, met name aan de Hogeschool Zeeland. In maart 2020 verscheen zijn boek O vader wij zijn samen geweest. Voor meer info: www.wimjansen.nu.