Mijn uit het archief opgediepte column Mystieke ervaring – wat is dat in godsnaam? ontlokte opnieuw de nodige reacties op Facebook. Over het algemeen herkennend en instemmend. Het bevestigt alleen maar hoeveel mensen ermee bezig zijn en ernaar verlangen, buiten kerk en religie om! Wie wil z’n leven niet zien opgetild en opgenomen in een hoger verband? Toch worden we uitgenodigd om nog een stap dieper te gaan dan ‘mystieke ervaring’. Er staat geen punt maar een komma achter het betreffende artikel.
Door: Wim Jansen | Foto: Filou van de Velde
Wie eenmaal is aangeraakt door zoiets als ‘mystieke ervaring’ zal merken dat zijn honger niet is gestild maar aangewakkerd. Je hebt een domein betreden dat je verder lokt, nog dieper het bos in, zoals Johannes van het Kruis het uitdrukte. Dat domein blijkt een eeuwig uitdijend universum waarin je steeds meer – uit jezelf vandaan – wordt geroepen in het licht. Een duizelingwekkend, zinderend licht, waarvan we misschien een glimpje hebben waargenomen en geproefd.
Het gaat dan ook niet om de ‘mystieke ervaring’ op zich en om daarop voortaan te teren, maar om die te lezen als een eerste stap. Een honingdruppel die je niet verzadigt maar juist je verlangen wekt naar meer. Niet omdat het nooit genoeg is of omdat jij onverzadigbaar zou zijn, maar omdat de Liefde waartoe je wordt geroepen zelf onverzadigbaar is. Je kunt ook zeggen: Omdat God, als zij zich eenmaal in je ziel heeft genesteld, zich alleen maar dieper wil nestelen. Het is God die in jou het ‘nooit genoeg’ is.
De mystieke ervaring zet alle ervaring in een ander licht. Legt een glans van die andere dimensie over de grauwe werkelijkheid van alledag. Opent een luik in het gewone leven naar de diepere laag. Het bijzondere maakt ook het gewone bijzonder. Het gewone laat zich voortaan zien als bijzonder.
Zo groeit mystieke ervaring door naar ‘mystiek ervaren’. Van mystiek als bijvoeglijk naamwoord naar mystiek als bijwoord. Het gaat dan niet meer om die ene bijzondere ervaring, maar om de mystieke wijze waarop je voortaan alles gaat ervaren. Je leert het bijzondere in het gewone te zien.
Het hele leven wordt een mystiek gebeuren. Dat wil zeggen: het hele leven wordt zichtbaar in zijn hoogten en diepten. De diepere lagen en de hogere verbanden. En in die diepte en hoogte vind je de Liefde als de alles omvattende onderstroom en lichtbron.
Daarin verzinkt en verschrompelt uiteindelijk ook het woord mystiek.
De mystieke ervaring wordt ‘gewoon’ liefdeservaring, zoals het leven bedoeld is.
Niets dat niet goddelijk is…
Over Wim Jansen
Wim Jansen (1950) is theoloog, schrijver en dichter, aan christendom en religie voorbij – en uitgekomen bij de mystiek van de Liefde. Hij is emeritus predikant van Vrijzinnig Delft en de Vrijzinnige Koorkerkgemeenschap in Middelburg en was ook lange tijd werkzaam in het onderwijs, met name aan de Hogeschool Zeeland. Op 13 mei jl. verscheen van hem een nieuwe bundel met de mooiste liefdesgedichten, die hij schreef voor zijn geliefde Eliane: Eliane – liefdeslyriek. Zie voor achtergronden en eerdere publicaties zijn website www.wimjansen.nu.
dit lezende ben ik vandaag zo verheugd wakker te zijn geworden in de wijsheid dat ons leven heel veel zin heeft en we zoveel mogen leren en jullie de talenten hebben dit zo fraai te verwoorden.
Dank u wel. Deze dag is wonderlijk en ‘verwonderd’ geopend.
Wat fijn, Cornelia, dank!
Daar doen we ’t voor.