We zijn op weg naar Valentijnsdag. Het feest dat zijn historische wortels verre ontstegen is in het vieren van de Liefde. Wat mij betreft zou dit het eerste gezamenlijke feest van alle levensovertuigingen samen kunnen worden. Om te beginnen mijn eigen biotoop. Kom op, kerken, maak van Valentijnsdag een hoogtijdag, gelijkwaardig aan Kerst, Pasen en Pinksteren. Want de Liefde is het uiteindelijke doel van alles. Leven is uitsluitend opmaat tot Liefde.
Door: Wim Jansen | Foto: Pixabay
Wat is de zin van het leven? Weet u het? Ik wel. Ik twijfel niet meer. Want ik heb er voor doorgeleerd. Niet aan de universiteiten waar ik heb gestudeerd. Maar in de leerschool van het leven. De zin van het leven is de Liefde.
Waarom maken we mee wat we meemaken? Om de Liefde te leren. Laat dit de leidende vraag zijn in alles wat ons overkomt, ook in het kwaad: Hoe kan ik hierin, in dit wat ik niet wil, groeien in Liefde?
Waartoe heeft alles geleid wat het leven ons tot nu toe bracht? Waar moest onze jeugd, onze misschien ongelukkige jeugd, op uitlopen? Op de Liefde.
Als we zo ons leven leren lezen krijgt alles wat we doormaakten zin. Alle verdriet, alle pijn en vragen en angsten en misverstanden, ze vallen weg in de zinderende gloed van de Liefde.
Voorbereiding
Lang geleden schonk ik mijn geliefde voor haar verjaardag een boekje met de eenvoudige titel: Ik hou van je – Het boek van de liefde. Een soort Valentijnsboekje, geschreven door Karel Claes, als deel in een serie van Uitgeverij Lannoo. Onlangs bladerden we het nog eens door. En troffen prachtige spreuken aan, waarvan de volgende, van de Russische schrijver Konstantin Paustovski, ons allebei zeer aansprak:
‘Op een kruising van honderden wegen komen mensen elkaar toevallig tegen, niet wetend dat hun leven tot nu toe voorbereiding op deze ontmoeting was.’
Ik heb het meteen tot motto van mijn komend voorjaar te verschijnen bundel met liefdeslyriek gemaakt. Want dit is precies zoals we het hebben ervaren. Als we terugkijken op onze jeugd lijkt het of alles daarin op een of andere manier toe leidde naar onze ontmoeting. We noemen die tijd, ons leven ‘voor/zonder elkaar’, altijd the day before you came, naar het mooiste liedje van de Zweedse band ABBA. Het was de tijd van nog niet echt leven – van vooral veel Weltschmerz en hunkering en leegte – maar schijnbaar toevallige gebeurtenissen hebben ons naar elkaar toe gedreven. En dat op zo’n wijze, dat je achteraf ziet hoe alle wegen bestemd waren samen te komen in onze Liefde.
Alle verlangen is voorbereiding geweest op deze vervulling.
Late liefde
Ik denk dat dit, wellicht op andere wijze, voor alles en iedereen geldt. Het hoeft geen geliefde te zijn in de zin van mijn voorbeeld. Wie heeft nooit een mens ontmoet van wie je zegt: Precies op de goede tijd op de goede plaats? Een vriend die op je weg kwam, een collega, een leermeester, een helper, of inderdaad een grote liefde.
Een collega van mij was heel zijn leven alleen gebleven, door allerlei omstandigheden, de laatste jaren zorgend voor zijn oude, hulpbehoevende moeder. Nadat zij was overleden – hij was toen al in de zestig – ontmoette hij ‘toevallig’ een vrouw die eerst een vriendin werd, maar al heel gauw een geliefde. Met wie hij nog heel gelukkige jaren beleefde.
Het is nooit te laat om liefde te vinden en te genieten. Een minuut van zulke liefde kan van meer gewicht zijn dan een lang leven samen! Dan is de lange voorbereiding het meer dan waard geweest.
Een van de andere spreuken in het genoemde Valentijnsboekje geeft dat treffend weer:
‘Liefde die laat komt, brengt vaak groot geluk.’
Ook zie je soms dat mensen na een scheiding of na een langdurig maar liefdeloos huwelijk nog de liefde van hun leven vinden. Dan is al die levenstijd daaraan voorafgaand geen verspilde tijd, maar voorbereiding op een nog groter geluk. Soms bewaart het leven de beste wijn voor het laatst.
Zie je geleefde tijd nooit als verspilde tijd. Alles heeft zin. Want alles komt uit op Liefde.
Liefde maakt ziende
Je moet het alleen leren zien. En Liefde maakt niet, zoals het spreekwoord wil, blind, maar maakt juist ziende. Er zijn vele legenden over Valentijn. Een ervan verhaalt over een bisschop uit de derde eeuw, gemarteld en gedood door de Romeinse keizer. Een cipier in de gevangenis waar Valentijn verblijft smeekt hem zijn blinde dochter weer ziende te maken. Na Valentijns onthoofding ontvangt het blinde meisje een brief waaruit een gele bloem valt. De brief is ondertekend met ‘jouw Valentijn’. Spontaan kan het meisje weer zien.
Liefde leert je zien wat de waarheid is van je leven. Waar het om ging en gaat. En waar het naar toe leidt voorbij de dood.
Waar leidt het naar toe?
Ik denk naar de ontmoeting met de uiteindelijke en ultieme Liefde – die je God of De Geliefde kunt noemen. Naar het eeuwige Bewustzijn van louter liefde, zoals mensen in bijna doodervaringen daar iets van mogen ervaren. En zoals ieder mens daar zelf in zijn leven een glimp van beleeft in de liefde van zijn geliefden. En zoals ik dat zelf soms zo sterk onderga als een gloed vanbinnen in mijn nachtelijke stilte.
Ik denk, nee, ik ervaar, dat ons leven zal blijken voorbereiding te zijn geweest op deze ontmoeting met de Geliefde.
Ons leven: Voorbereiding, prelude, day before you came, opmaat tot Liefde.
Al onze verlorenheid komt thuis in de Liefde.
Thuis
Alles van jou
kwam in mij thuis:
verlegenheid
verlorenheid
verliefdheid
en verlangen.
Alles van ons
kwam in ons thuis.
(Voorpublicatie uit mijn bundel ‘Eliane – liefdeslyriek’)
Over Wim Jansen
Wim Jansen (1950) is theoloog, schrijver en dichter, aan christendom en religie voorbij – en uitgekomen bij de mystiek van de Liefde. Hij is emeritus predikant van Vrijzinnig Delft en de Vrijzinnige Koorkerkgemeenschap in Middelburg en was ook lange tijd werkzaam in het onderwijs, met name aan de Hogeschool Zeeland. Komend voorjaar verschijnt van hem een nieuwe bundel met de mooiste liefdesgedichten, die hij schreef voor zijn geliefde Eliane. Titel: Eliane – liefdeslyriek. Zie voor achtergronden en eerdere publicaties zijn website www.wimjansen.nu.
