We vieren waarschijnlijk anders kerst dan we willen. De scheurkalender op mijn toilet herinnerde mij er fijntjes aan dat het “niet de omstandigheden zijn die de kwaliteit van jouw leven bepalen, maar hoe je ermee omgaat”.
Door: Pauline Weseman | Afbeelding boven: Pixabay
Maar toch, de omstandigheden hélpen wel voor die kwaliteit. Ik ben echt een feestbeest wat kerst betreft. Na het vreselijk donkere november laat ik mij heerlijk meeslepen in de ooit bedachte vondst Jezus’ geboortefeest net na de donkerste dagen te plannen, na de midwinternacht. Ik ben gek op de rituelen, kerstnachtmis, gezelligheid, lichtjes, kerstboom, het jezelf in het chique steken en samen eten. Laat maar komen.
Maar hoe dan, met dit virus? Voor Trouw en Volzin doe ik een journalistieke zoektocht naar een nieuw christendom. Daarvoor ontmoet ik inspirerende mensen, die het christendom herinterpreteren, die nieuwe woorden en vormen zoeken voor een religie die volgens velen in transitie is. Veel christenen lopen stuk op geloofsovertuigingen en vormen die niet (meer) blijken te werken bij crises. Ze zoeken andere wegen, binnen het christendom, en komen verrassend vaak uit bij klassieke vormen als meditatie, stilte, ontmoeten, samen eten en leven en in de natuur zijn. Een weg voorbij ratio en emotie, naar de ziel.
Ik sprak de van oorsprong rooms-katholieke Ria Weyens, die via zen-boeddhisme en crises uitkwam bij een contemplatief christendom. Zij zou de betekenis van de drie hoogtepunten Kerstmis, Pasen en Pinksteren willen verruimen en bij kerst ook willen vieren dat het goddelijke in ieder mens geboren is, de inwoning van God in de mens. Die kun je ervaren wanneer je door de bodem van innerlijke wonden zakt en ontdekt dat daar goddelijk licht is, dat dat je draagt en dat je zo mens wordt. Of zoals mysticus Felix Timmermans het zegt: “‘k Zocht U altijd buiten mij, tot het leven mij verwondde, en ik U, o zaalge stonde, in mijzelve heb gevonden!’’
Kerst dus niet alleen als het geboortefeest van een goddelijk kind ver weg in een stal, maar ook in ons, zodat we in het goddelijke werkelijk mens worden. Dit in elkaar zien is lastig wanneer ieder een potentiële besmettingshaard is, we wat bang zijn voor elkaar. Zouden we daarlangs kunnen kijken, voorbij de omstandigheden? Misschien worden dan wel vormen geboren die de fysieke afstand overbruggen in de verbondenheid van de ziel. Dan had mijn scheurkalender toch een beetje gelijk.
Zalig kerstfeest.
___
Deze bijdrage verscheen eerder in ‘De Oud-Katholiek’.
Pauline Weseman (1972) is journalist, docent en religiewetenschapper. Ze schreef ruim twintig jaar voor diverse media waaronder Trouw, Nieuwwij, Utrechts Nieuwsblad, AD en Ouders van Nu. Sinds 2012 werkt ze op de School voor Journalistiek (SvJ) in Utrecht. Daarnaast schrijft ze boekrecensies voor Trouw en columns.
