Iedereen in mijn omgeving reageert verbijsterd op de verkiezingsuitslag in de Verenigde Staten. Terwijl tegelijkertijd iedereen het ook wel weer verwacht had, gewend als we inmiddels zijn aan de meest bizarre uitslagen, ook in eigen land en in Europa. Maar het is van alle tijden. Het ontbreekt de meeste mensen aan mensenkennis. Een voorpublicatie uit mijn nieuwe boek Nieuwe erpels smaakten naar God – heimwee naar het Paradijs. Het verhaal Boeventronies.
Door: Wim Jansen | Foto: Pixabay
Ronk ronk ronk…
Meteen de overwinningsretoriek met de oneliners die van alles beloven wat nooit kan worden waargemaakt.
Meteen weer het heilige geloof in de God van Amerika, de God die de aarde enkel heeft geschapen met het oog op het Rijk Gods dat VS heet: God will make America great again.
Geen wonder dat Trump zijn overwinning grotendeels te danken heeft aan christenen.
Christenen die – zoals mijn collega Jean-Jacques Suurmond op www.nieuwwij.nl schrijft in zijn column The United Trump States – het christendom tot ideologie hebben gedegradeerd.
Een in een Amerikaanse vlag gewikkelde ideologie.
Die hun geloof in dienst hebben gesteld van ‘America first’.
Wordt het niet eens tijd dat, wie zich hier nog christen noemt, daar uit schaamte mee breekt?
En natuurlijk lacht Wilders in zijn vuistje.
Nationalisme, de wortel van alle kwaad, is zijn heersende dogma.
En intussen maken we mee hoe hij er weer als de kippen bij is om het drama in Amsterdam vorige week onbeschaamd te annexeren, zijn politieke gelijk binnen te halen – en te misbruiken als statement tegen andere minderheidsgroepen…
De domheid regeert – is de titel van het nieuwe boek van Sander Schimmelpenninck.
Hoe nodig dat iemand het taboe op het benoemen van domheid doorbreekt.
Maar het is altijd zo geweest.
Een verhaal uit mijn jeugd, met mijn wijze vader op het land.
Boeventronies
Wat me heden ten dage verbaast is dat het menselijke vermogen om boeventronies te herkennen drastisch is afgenomen.
Dat miljoenen mensen niet doorhebben hoezeer Trump niet deugt – je ziet het toch aan zijn manipulerende gezichtsuitdrukking, die mateloos arrogante kop.
Het geldt trouwens voor alle populisten, kijk maar eens naar de Hongaarse schurk Orbán, het harde gezicht van Marine le Pen, de verbeten gelaatsuitdrukking van Wilders…
Ik heb de indruk dat mijn vader er een meester in was, boeventronies onderscheiden, of liever: andersom, integere mensen herkennen.
Ook met mijn vader toog ik op vrije dagen mee naar het land.
Kostbare momenten, die ik betreur niet intens genoeg te hebben ingedronken.
[…]
Zoveel herinneringen die mijn vader die laatste jaren met mij deelde – en zoveel wijsheden.
Zomer 1972, de telkens in het nieuws komende voorbereidingen op de Amerikaanse verkiezingen. Het ging tussen republikein Richard Nixon en de nu vergeten democraat George McGovern.
Mijn vader begon erover onder de wilgen.
Onvergetelijk hoezeer ik zijn inschatting herkende, maar ik had die nooit durven opperen omdat ik dacht dat het naïef was en te instinctief.
Ik begreep toen dat het wel klopte.
Dat het intuïtie is.
‘Die McGovern lijkt me wel een integere man,‘ zei mijn vader, ‘je ziet aan zijn gezicht dat hij te vertrouwen is.’
Ik wist meteen wat hij bedoelde.
Het is niet uit te leggen: je ziet in de ogen, aan de glimlach, aan de hele uitstraling van mensen hoe ze van binnen zijn, mits je goed kijkt natuurlijk.
Er zijn gluiperds die mooi weer kunnen spelen, maar ook dat laat zich traceren.
Mensen die van binnen deugen weerspiegelen hun ziel in een onmiskenbaar charisma van zachtmoedigheid, dat van hun gezicht is af te lezen – zoals dat bij mijn vader zelf het geval was.
George McGovern deugde.
Hij was een naar links opgeschoven democraat, die zich steeds feller tegen de Vietnamoorlog keerde. Nixon won met afstand – maar dankzij gesjoemel en fraude, zo bleek later toen Watergate aan het licht kwam.
Mijn vader zei alleen iets over McGovern, niets over Nixon – en ik zag het toen nog niet – maar als ik nu goed kijk naar die oude foto’s zie ik pas goed de boeventronie van Nixon.
De grote meerderheid van toen beschikte dus ook niet over het vermogen van mijn vader.
Over Wim Jansen
Wim Jansen (1950) is theoloog, schrijver en dichter, aan christendom en religie voorbij – en uitgekomen bij de mystiek van de Liefde. Hij is emeritus predikant van Vrijzinnig Delft en de Vrijzinnige Koorkerkgemeenschap in Middelburg en was ook lange tijd werkzaam in het onderwijs, met name aan de Hogeschool Zeeland. Begin 2025 verschijnt bij Morgenland Uitgeverij zijn nieuwe boek Nieuwe erpels smaakten naar God – heimwee naar het Paradijs. Zie voor achtergronden en eerdere publicaties zijn website www.wimjansen.nu.
